Bạn có từng thắc mắc tại sao Tượng thần Vệ nữ Milo lại cụt tay?

Venus de Milo là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của nghệ thuật điêu khắc Hy Lạp cổ đại. Tượng Thần Vệ nữ có thể được nhận ra ngay lập tức bởi cánh tay bị khuyết, được cho là đại diện của Aphrodite, nữ thần tình yêu và sắc đẹp của Hy Lạp, là Venus của người La Mã.

Tác phẩm nghệ thuật được phát hiện vào năm 1820 trên đảo Melos của Aegean (còn gọi là Milos). Một quan chức trong hải quân Pháp, Olivier Voutier, có con tàu đang neo đậu tại cảng Melos, quyết định giết thời gian bằng cách lên bờ tìm kiếm cổ vật. Trong khi đào gần tàn tích của một nhà hát cổ, Voutier nhận thấy rằng một nông dân địa phương đang lấy đá từ bức tường gần đó để sử dụng làm vật liệu xây dựng, dường như đã tìm thấy thứ gì đó bên trong bức tường. Khi điều tra, Voutier biết được người nông dân đã xác định được vị trí nửa trên của bức tượng một người phụ nữ. Nhận thấy bức tượng có thể có giá trị quan trọng, Voutier, với sự giúp đỡ của người nông dân, đã khai quật nửa dưới của bức tượng cách đó không xa. Voutier nói với cấp trên của mình về khám phá này và Marquis de Rivière, đại sứ Pháp tại Hy Lạp lúc bấy giờ đã mua lại tác phẩm nghệ thuật, được gọi là Venus de Milo, với một số tiền tương đối khiêm tốn. Bức tượng được chuyển đến Pháp vào năm 1821 và được tặng cho Đức vua Louis XVIII, người đã tặng tượng cho Bảo tàng Louvre, nơi tượng vẫn còn được trưng bày cho đến ngày nay.

Louvre ban đầu quảng bá Venus de Milo như một kiệt tác từ thời cổ điển Hy Lạp. Tuy nhiên, hiện nay, Venus de Milo được cho là đã được tạo ra vào khoảng năm 100 trước Công nguyên, trong thời kỳ sau đó được gọi là thời kỳ Hy Lạp hóa. Ban đầu được tạc bằng hai khối đá cẩm thạch Parian sau đó được lắp lại với nhau (Phần nối giữa thân và chân rất khó nhìn, ẩn trong lớp nếp xếp ở hông. Chúng ta biết từ một lỗ gắn ở vai trái rằng các cánh tay cũng được chạm khắc riêng biệt sau đó được thêm vào thân). Bức tượng cao khoảng 198cm (6 feet 7 inch) tính từ đầu đến chân và là sáng tạo của một nghệ sĩ tên là Alexandros của Antioch mà ít người biết đến.

Đối với các cánh tay bị mất tích của Venus de Milo, từ lâu đã có những tuyên bố rằng chúng đã bị gãy vào năm 1820 trong một trận chiến trên bờ biển Melos, khi các thủy thủ Pháp và Thổ Nhĩ Kỳ tranh giành quyền sở hữu tác phẩm nghệ thuật. Nhưng trên thực tế, hầu hết các học giả ngày nay đều tin rằng cánh tay của tác phẩm điêu khắc đã bị mất tích khi nó được tìm thấy bởi Voutier và người nông dân. (Các học giả cho rằng các trang sức bằng kim loại trang trí cho phần cánh tay, đầu và tai của bức tượng trong thời cổ đại, cũng như sơn màu trên mặt, tóc và nếp gấp váy của bức tượng cũng bị mất tích.)

Khi bức tượng lần đầu tiên đến bảo tàng Louvre, người ta đã gợi ý rằng cánh tay bị mất nên được phục hồi, nhưng ý tưởng này cuối cùng bị từ bỏ vì sợ thay đổi vẻ đẹp tự nhiên của tác phẩm.

Việc không có cánh tay khiến cho việc xác định bức tượng trở nên khó khăn. Nhiều mô tả về các vị thần và nữ thần Hy Lạp chứa manh mối về danh tính của họ dưới dạng vật thể được cầm trên tay, vì vậy tác phẩm điêu khắc này đặt ra một vấn đề: Nàng có phải là nữ thần biển Amphitrite, đặc biệt được tôn thờ trên đảo Melos? Hay nàng là Aphrodite, nữ thần sắc đẹp, như được gợi ý bởi cơ thể bán khỏa thân gợi cảm của nàng? Lập luận thứ hai này và đồ trang sức nàng từng đeo, nghiêng về phía Aphrodite (‘Venus’ cho người La Mã). Một manh mối khả thi khác được tìm thấy gần bức tượng: một bàn tay cầm một quả táo – một thuộc tính của Aphrodite – được tạc từ cùng một loại đá cẩm thạch Parian.

Tổng hợp từ nguồn: Bảo tàng Louvre & Elizabeth Nix