
(Lược dịch từ bài báo “Madonna ngoài trời” của Kristin von Hirsch trên báo Klassekampen số 140 ngày 20 tháng 6 năm 2009)
Ước nguyện cuối cùng
Ước nguyện cuối cùng trước khi qua đời của nữ địa chủ Anne Margrethe Bugges ở tỉnh Sigdal của Na Uy là có tượng Madonna đặt trên đỉnh núi thuộc địa sản của bà. Bà trao tặng toàn bộ sản nghiệp của mình cho tỉnh với điều kiện tượng Madonna bồng con phải được đặt ở đó. Tỉnh Sigdal nhận món quà vào năm 1989 nhưng do chính quyền còn bận rất nhiều việc khác nên mãi đến năm 2002, khu đất mới trở thành khu bảo tồn quốc gia với nhiều hạn chế nghiêm ngặt. Địa phương phải xin phép chính quyền cấp trên và cơ quan phụ trách khu bảo tồn quốc gia về việc đặt tượng. Cùng lúc đó, nhà điêu khắc Turid Angell Eng được mời làm phát thảo bức tượng mà theo dự kiến sẽ được làm bằng đồng. Nhà điêu khắc rất thích ý tưởng này, xem đây như một chuyện cổ tích: Thử tưởng tượng mọi người đang dạo chơi trong rừng rậm, bất chợt nhìn thấy một bức tượng rất đẹp Madonna đang bồng con…
Những khó khăn không lường trước xuất hiện
Chính quyền cấp trên không thống nhất ý kiến với nhà điêu khắc. Câu trả lời là không được phép đặt tượng đồng trong khu bảo tồn quốc gia. Tỉnh Sigdal biết ơn bà Bugges đã hiến tặng khu đất nên đã không bỏ cuộc. Một giải đáp đầy sáng tạo đã được đưa ra: Bức tượng sẽ được đặt ngay ở bên ngoài nhưng rất gần khu bảo tồn. Mọi người đều chấp nhận ý tưởng này và quyết định đổi chất liệu từ đồng sang đá.
Việt Nam
Nhà điêu khắc Eng đến Trung tâm Điêu khắc Đà Nẵng ở Việt Nam cùng với con gái. Phát thảo đã được gửi đến trước. Khi họ đến nơi và nhìn thấy bức tượng Madonna bồng con đang được tạc thô trên đá granite, nhà điêu khắc chắc chắn mình đã tìm được đúng chất liệu và những người thợ giỏi nhất ở địa điểm thích hợp để hoàn thành bức tượng. Bà Eng và con gái ở lại đây hai tuần và rất nhiệt tình với Trung tâm cũng như thích thú khung cảnh tuyệt vời gần Ngũ Hành Sơn.
Trung tâm, nay đổi thành Quỹ Điêu khắc Đà Nẵng, được hình thành từ năm 2001 với sự hợp tác của nhà điêu khắc Na Uy, ông Oyvin Storbaekken, Tổ chức Bắc Âu Trợ giúp Việt Nam (NAV) và Hội Mỹ thuật thành phố Đà Nẵng (www.danangsculpture.com).
Tượng Madonna bồng con được hoàn thành xuất sắc trên chất liệu granite và được vận chuyển bằng đường biển đến Na Uy. Đoạn đường cuối cùng ở Na Uy, bức tượng được cẩu bằng máy bay trực thăng vì khu bảo tồn quốc gia không có bất kỳ con đường nào. Như đã thấy qua các hình ảnh, tượng được đặt an toàn đúng vị trí và việc này được truyền hình trực tiếp trên Đài truyền hình quốc gia của Na Uy. Tác giả rất vui mừng còn khán giả thì háo hức, cầu mong cho linh hồn bà Bugges được an nghỉ. Đó thật sự là một cuộc phiêu lưu! Tượng Madonna bồng con được đặt ngoài trời, ngay trên đỉnh núi ở Na Uy, nối liền khoảng cách từ Việt Nam đến đây. Chuyện này sẽ được ghi nhớ mãi rằng mỗi chúng ta cần có ước mơ và không bao giờ từ bỏ ước mơ. Câu chuyện cũng nhắc nhở chúng ta về tình hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam và Na Uy. Tại lễ khánh thành, nhiều người Việt Nam sống ở Na Uy cũng đến tham dự.